Basın Açıklaması
28/11/2024
Konu: Mısır Ürününün Ekonomik Değeri Hakkında Bilgilendirme
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından uygulamaya başlanan üretim planlaması kapsamında su kısıtı göz önüne alınan illerde mısır ekiminin sınırlandırılması üzerine, bazı basın ve yayın organlarında yayınlanan haberler ile mısır üretimine karşı olumsuz bir algı oluşturulmaya çalışıldığı kanaati oluşmuştur.
Ülkemizde üretilen mısırın yaklaşık olarak 1/4’ünü satın alan, tek hammaddesi yerli ve milli mısır olan ve bu topraklarda üretilen mısırı işleyerek ülke ekonomisine yıllık 400 milyon dolar civarı döviz katkısı sağlayan nişasta sanayicileri olarak mısır konusunda kamuoyunu bilgilendirme ihtiyacı duyduk.
Zira bir endüstri bitkisi olan mısırın başta nişasta sanayi olmak üzere çok sayıda sektörde önemli bir hammadde kaynağı niteliğinden dolayı üretimindeki arz açığı, aynı zamanda yoğun ithalat demektir. 2024-25 hasat döneminde mısır ekimindeki azalma ile oluşan arz açığını gidermek için 1 milyon tonluk mısır ithal kotası açılması da buna örnektir.
Bu açıklamalardaki maksadımız, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından üretim planlamasına yönelik alınan kararları tartışmaktan ziyade tek hammadde kaynağımız olan mısırın yanlış algılarla değersizleştirilmesinin önüne geçmektir.
Mısır; insan ve hayvan beslenmesi açısından stratejik öneme haiz bir bitkidir. Üst üste ekimi en az sakıncalı olan bitkilerden olup bazı bölgelerde ikinci ürün olarak ekilir. Gıda, kimya, ilaç ve eczacılık, kâğıt, biyoplastik, tekstil, hayvancılık, boya ve boya kimyasalları, kozmetik ve kişisel bakım, ambalaj ve paketleme gibi sektörlerde kritik girdi görevi gören hammaddeler mısırdan üretilebilmektedir.
Mısır; gıda, yem, nişasta, irmik gibi birçok sektördeki yaygın kullanımının yanı sıra biyoyakıt-biyoetanol üretiminde de değerlendirilebilen bir bitkidir. Hem kümes hayvanları hem de büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar için iyi bir enerji kaynağıdır. Yumurta ve beyaz et üreticileri açısından vazgeçilmez bir hammadde ve stratejik bir üründür.
Nişasta sanayiinde mısırın işlenmesi sırasında, embriyosundan yağ elde edilerek ülkemiz yağ açığının giderilmesine olumlu katkı verilmektedir. Mısırın işlenmesi ile elde edilen mısır nişastası, glikoz-fruktoz şurupları, polioller, modifiye nişastalar, dekstrin, termoplastik nişasta, biyoetanol, organik asitler gibi ürünlerin üstün fiziksel ve kimyasal özellikleri, onların farklı sektörlerde fonksiyonel olarak kullanımını mümkün kılmaktadır.
Yaklaşık olarak 300 bin çiftçimiz mısır üretiminden geçimini sağlamaya çalışmaktadır. Ekim alanı ile de öncelikli hububat ürünleri içindedir.
Mısır bitkisinde arz açığı oluşunca sadece dane mısır ithal edilmemekte, çok sayıda yan ürün için önemli döviz kaynağı yurtdışına çıkmaktadır. Mısırın işlenmesi sonucu ortaya çıkan mısır grizi, DDGS, küspe ve kepek gibi yan ürünler de yem sanayinde kullanılmak üzere ithal edilmektedir. Aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere 2023 yılında mısır kaynaklı ürünlerin ithalatına ödenen döviz 924 milyon dolar civarındadır. (Bugünkü kur ile yaklaşık olarak 32 milyar Türk lirası)
Türkiye’nin Mısır ve Yan Ürünleri İthalatı (2023)
| HS6 | Ürün | İthalat (ton) | İthalat (Dolar) |
| 100590 | Mısır; tohumluk olanlar HARİÇ | 1.888.000 | 519.573.000 |
| 110220 | Mısır unu | 56 | 77.680 |
| 11043090 | Mısır Özü | 130.222 | 81.726.000 |
| 230210 | Mısır Kepeği, Kavus ve Diğer kalıntılar | 154.239 | 39.945.613 |
| 230330 | DDGS | 844.666 | 283.079.456 |
| Toplam | 924.401.749 | ||
Kaynak: TÜİK
Mısır bitkisinin su tüketimi tartışmalarına gelince; bu konuda nihai kararı bilim otoritelerinin vermesi gerektiği hususunda mutabık olduğumuz gibi yeraltı su kaynaklarının en verimli şekilde kullanılması, su kısıtı olan yerlerde çok su tüketen bitkilerin ekilmemesi gerektiği hususunda da aynı kanaatteyiz.
Bitkilerin su tüketimi değerlendirilirken dekar başına tüketilen su miktarından ziyade dekar başına üretilen ürününün miktarı ile kullanılan suyun kg açısından neyi ifade ettiğine bakılmalıdır. (Yeraltı su kaynaklarına zarar veren, su kısıtı olan yerlerdeki kontrolsüz kullanımlar dikkate alınarak)
Su tüketiminde, birim miktar kuru madde üretiminde suyu en etkin kullanan bitkilerin başında mısır bitkisi gelir. Kaldı ki bugün mısır üretimi çoğu bölgede damla sulama yöntemi ile yapılmakta ve azami tasarruf sağlanmaktadır.
Örneğin, Konya’nın Çumra ilçesinde TUİK 2023 yılı verilerine göre bir dekar alandan 1.193 kg mısır alınırken; aynı alandan buğdayda 396 kg, arpada 499 kg, nohutta 157 kg, mercimekte (kırmızı) 100 kg ve ayçiçeği tohumunda (yağlık) 311 kg ürün alınmaktadır.
Tablo-1 Katma değer karşılaştırma tablosu
| Konya (Çumra) | Verim* (Ton/Da) | İthal CIF Fiyat* | Ekilmediğinde 250.000 Dekarda vazgeçilen getiri (USD) |
| Buğday | 396 | 0,227 | $ 22.473.000 |
| Mısır | 1.193 | 0,221 | $ 65.913.250 |
* TUİK 2023 üretim verimleri ve TUİK 2024 yılının 9.ay ithalat fiyatları baz alınmıştır.
Mısır; Soğan (kuru), yonca gibi bitkilerden daha az su tüketir. Su kısıtı olan bazı havzalarda üretilen bitkilerin su tüketimleri Tablo 2’de verilmiştir.
| Tablo-2 Türkiye’de Sulanan Bitkilerin Bitki Su Tüketimleri | ||||||||
| Su Kısıtı Olan bazı Havzalar | İstasyon No | Ölçü Birimi | Mısır | Şeker Pancarı | Yonca | Ayçiçeği | Patates | Soğan (Kuru) |
| Konya (Çumra) | 17900 | ETc (mm) | 604 | 732 | 766 | 592 | 585 | 648 |
| Eskişehir (Sivrihisar) | 17973 | ETc (mm) | 683 | 848 | 832 | 665 | 647 | 715 |
| Karaman | 17246 | ETc (mm) | 719 | 856 | 858 | 703 | 684 | 759 |
| Konya (Cihanbeyli) | 17191 | ETc (mm) | 781 | 914 | 921 | 754 | 725 | 785 |
Kaynak : Anonim, 2017. Türkiye’de Sulanan Bitkilerin Bitki Su Tüketimleri. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı.
Özetle; bir endüstri bitkisi olan mısırın ülke ekonomisi için yarattığı katma değer gözardı edilerek, çok su tükettiği yönündeki tartışmalar ile değersizleştirilmeye çalışılması, bu ülke çiftçisinin ürettiği mısırı işleyerek dünya ile rekabet edebilen biz sanayicileri üzmektedir.
Sıfır atık politikalarına uygun üretim prosesimiz ve çevreci ürün geliştirmeye yönelik ar-ge, inovasyon çalışmalarımız ile ülkemiz mısırına değer katmaya ve bir mısır danesinden yeni dünyalar kurmaya devam edebilme arzusundayız.
Nişasta sanayicileri olarak mısır üretiminin sürdürülebilirliği için çiftçimizin yanında olmaya devam edeceğiz.
Saygılarımızla,
